Haring, een duurzame ervaring!

Wist je dat alle Hollandse Nieuwe met MSC keurmerk duurzaam gevangen is?
Niet veel mensen weten dit. En dat is eigenlijk hartstikke zonde, want we mogen hier erg trots op zijn.

Wat bedoelen we met duurzame vangst?

Haringvissers

Foto: Marine Stewardship Council

De Nederlandse haringvangst is MSC gecertificeerd. MSC staat voor Marine Stewardship Council. Waar zorgt de MSC voor?

  1. Een duurzame visstand: Er wordt niet te veel gevist, zodat het haringbestand goed op peil blijft.

  2. Een gezond ecosysteem: de haringvangst heeft minimale effecten op het omringende zeeleven.

  3. Effectief en verantwoord management van de visserij. Afspraken worden nageleefd en er wordt goed samengewerkt.

Elke vijf jaar moet de haringvangst opnieuw gecertificeerd worden. In 2017 was het weer zover. Schotse en Nederlandse haringvissers besloten voor het eerst samen te werken en zo in een keer MSC gecertificeerd te worden. Dat scheelt tijd en kosten. En ze zijn met vlag en wimpel geslaagd! Dat vieren we dus dit jaar.

Wat is de Hollandse Nieuwe?

We gebruiken vaak de term, maar wat betekent het eigenlijk? De maatjesharing die van mei tot eind augustus is gevangen in het seizoen noemen we Hollandse Nieuwe.

Waarom heet de haring 'Hollandse Nieuwe'?

Vanwege de ambachtelijke, Hollandse manier van verwerking en omdat deze haring aan het begin van het haringseizoen wordt gevangen.

De ambachtelijke manier van verwerking bestaat uit het vers aanlanden van de haring en hem dan kaken, pekelen en fileren.

Ambachtelijk verwerken

Kaken is een heel precies werkje. De ingewanden en kieuwen worden weggesneden. Dit doe je zodat de verse haring langer houdbaar blijft, zonder er iets aan toe te moeten voegen.

Pekelen is het zouten van de haring. Dat doen we al eeuwenlang. Hiermee wordt de smaak van de haring bepaald en blijft de haring langer houdbaar.

Fileren is het verwijderen van de graten en niet eetbare delen van de vis. Dit gebeurt in de fabriek of voor je neus aan de kar!

"In mei, juni, begint het haringseizoen en is de haring nog maar heel licht gerijpt en ziltig van smaak. Vanaf september is de haring een wat meer gerijpt product.”

Anton van der Plas - Ouwehand
De vangst

Haringvisser Arie van der Zwan

Foto: Maartje Strijbis

Op Haring

Arie van der Zwan zit al 41 jaar in het vissersvak. Arie: "Ik heb nog meegemaakt dat de vis aankwam in houten tonnen!"

Overbevissing

Het ging niet altijd zo goed met de haring als nu. Vroeger werd de haring enorm overbevist, weet Arie: "Er werd met kleinere schepen gevist dan nu, maar er was geen enkele regelgeving. Van de Noren tot de Nederlanders en Russen, iedereen lag daar met zijn kleine bootje te vissen."

“De hele Europese vloot zat daar, plus de Russen. Het waren allemaal kleine scheepjes, maar ja, veel kleine scheepjes maken ook een heleboel”

Arie van der Zwan

Door deze overbevissing werd de Noordzee haring ernstig bedreigd. In 1978 werd de Noordzee daarom voor 5 jaar lang gesloten voor de haringvisserij vanwege overbevissing.

Met het sluiten van de Noordzee kreeg de haring tijd om zich te herstellen. En vanaf 1983 kon er langzaamaan weer gevist worden, maar wel met duidelijke vangstbeperkingen.

Om te voorkomen dat de haring opnieuw overbevist raakt worden internationale afspraken gemaakt en nageleefd. Er is sprake van verantwoord bestandsbeheer waarbij vangstquota op basis van wetenschappelijk onderzoek worden vastgesteld.

We weten nu hoeveel er per land (en per schip) gevist mag worden en dat iedereen samenwerkt aan het behoud van een gezonde zee. Daarom zochten vissers onafhankelijke erkenning voor hun inspanningen met het MSC certificaat. Door al het goede werk was de visserij op Noordzee haring de eerste grote zeevisserij in Europa die MSC certificering verkreeg in 2006. Sindsdien is de visserij al twee keer opnieuw gecertificeerd, omdat de internationale afspraken nog steeds goed werken en strikt worden nageleefd.

Beter dan ooit!

"De haring is misschien wel de meest onderzochte vis die er bestaat', vertelt Arie. 'Juist doordat hij een tijdje overbevist is geweest, wordt er heel nauwkeurig onderzocht hoe het gaat met de haring. En dat is maar goed ook".

Een bijzonder duurzame soort

We hebben dus met z'n allen hard gewerkt om de haring er weer bovenop te krijgen. Maar gelukkig is de haring ook goed op een duurzame manier te vangen omdat hij scholen vormt.

Zo hoeven haringvissers met hun vistuig geen contact te maken met de zeebodem, waardoor er geen zeesterren en andere vissen worden meegenomen. De haringvisserij heeft dan ook bijna geen bijvangst van andere vissen of zeedieren!

"Bij de haringvisserij is er geen schade aan de omgeving. Je ligt in feite alleen maar water te zeven."

Visser Arie van der Zwan
Nauwkeurig gekeurd

Foto: Nederlands Visbureau

Ieder jaar stroomt het Noorse dorpje Egersund in mei vol met Hollandse keurmeesters.

Hoe vetter de vis, hoe beter!

Nederlandse keurmeesters controleren de haring in Egersund.

Foto: Nederlands Visbureau

De haring wordt, nadat ze is gevangen, eerst naar Noorwegen of Denemarken gebracht.

De keurmeesters van Ouwehand zijn vanaf de start van het haringseizoen in Noorwegen aanwezig om de partijen haring te keuren. En dat luistert nauw.

Anton: “Als de boot binnenkomt - en dat kan de hele dag en nacht zijn - moet je er allemaal snel bij wezen. Je moet jezelf snel een aantal vragen stellen: Wat is de vangst van dat bootje? Hoe is de kwaliteit van het visvlees? Wat is de voeding geweest? Wat is de verwachting voor de vangst van morgen? Veel informatie krijg je ook van tevoren door van de schepen, maar het moet natuurlijk goed gecontroleerd worden voordat je gaat bieden."

"Dan begint het bieden. Diegene met het hoogste bod, krijgt de hele vangst. Dat gebeurt in een blinde bieding. Dus je weet niet wat de anderen bieden. Dat is erg spannend."

Nadat de vangst binnen is, verwerken bedrijven als Ouwehand en Jac den Dulk de haring tot eindproduct, zoals filets, die direct geconsumeerd kunnen worden of voor de visboer die zijn haring zelf fileert.

Een bijzondere samenwerking

Anton van der Plas, Ilena van der Plas en Dick den Haas van Ouwehand

Foto: Maartje Strijbis

Door internationale afspraken gaat het nu beter dan ooit met de Noordzee haring. Het MSC-keurmerk geeft je de zekerheid dat we ons allemaal aan de afspraken houden. Van visser tot visspecialist, iedereen in de hele sector werkt mee. Je weet daardoor zeker dat de vis met het MSC keurmerk afkomstig is uit een duurzame visserij.

Visspecialist Peter Tol geeft aan dat het voor hem heel belangrijk is dat vis MSC gecertificeerd is.

Peter: "De Noordzee zit weer vol met vis, dat geeft aan dat de certificering toch zijn vruchten wel heeft afgeworpen. De vissers hebben hun best gedaan, nu moet ook de consument niet alleen duurzame haring maar ook andere duurzame vis kopen."

“Met een miljardenbevolking is het ieders plicht om de visstand te beheren zodat alleen de rente van de zee wordt opgevist.”

Anton van der Plas - Ouwehand
U kunt dit jaar dus weer zorgeloos genieten van de Hollandse Nieuwe!

Foto: Maartje Strijbis

Net als zij!

Haringliefhebbers
Foto: Maartje Strijbis

Haring, een duurzame ervaring!

Foto: Marine Stewardship Council

Kies Blauw

Het blauwe MSC-keurmerk op een vis-, schaal- en schelpdierenproduct betekent dat het van een wildgevangen visserij komt en duurzaam gevangen is. Het product is volledig traceerbaar naar een duurzame bron. Door te kiezen voor het blauwe MSC-keurmerk beloon je duurzame visserijen. Zo kun je er zeker van zijn dat er morgen ook nog vis is!

Meer verhalen over MSC in het Nederlands en Engels
MSCkeurmerk op Facebook (NL)
The MSC on Facebook (EN)

All images subject to copyright